Własny dom lub mieszkanie?

Kupno nowego domu lub mieszkania, wybudowanie domu, wyremontowanie mieszkania bšdŸ zaadaptowanie wnętrza na lokal mieszkalny to ważna decyzja i na ogół przełomowy moment w życiu przeciętnego człowieka. Dla wielu osób jest to największa transakcja finansowa, jakš kiedykolwiek zawarły. Transakcja może wydawać się bardzo czasochłonna i skomplikowana ze względu na łšczšce się z niš nieznane operacje prawne i duże kwoty pieniędzy. Bioršc jednak pod uwagę fakt, że wiele osób przechodzšc tę drogę stało się właœcicielami domów i mieszkań, a w tej liczbie przecież niewielu miało doœwiadczenie w kupowaniu nieruchomoœci, można być spokojnym o ostateczny wynik, jeœli postępuje się zgodnie z procedurami wypracowanymi przez banki.Decydujšc o kupnie własnego lokum za pienišdze z kredytu, należy dokładnie wiedzieć, z czym się to wišże, aby podjšć właœciwe decyzje dotyczšce jego wysokoœci i harmonogramu spłat. Banki majš przygotowane odpowiednie informatory ofertowe, w których umieszczone sš informacje niezbędne do sfinansowania całego przedsięwzięcia. Jest to forma pomocy, która prowadzi klienta krok po kroku przez poszczególne etapy procedury zakupu, dostarczajšc informacje o różnych opcjach kredytu hipotecznego. Rozpoczęcie poszukiwania nieruchomoœci do zakupu bez uprzedniego sprawdzenia kwoty, jakš bank będzie mógł pożyczyć, a także przed obliczeniem œrodków, jakie zainteresowany realnie może wyłożyć, możliwe jest tylko w nielicznych przypadkach. TrzeŸwa ocena sytuacji przez specjalistów bankowych zmierza do zabezpieczenia obu stron przed konsekwencjami złych decyzji. Stšd wynikajš ograniczenia wysokoœci pożyczanych pieniędzy - sš one uzależnione od rocznego dochodu starajšcego się o kredyt a także od tego, czy udział w jego spłacie będzie brał współkredytobiorca. Dochód drugiej osoby pozwala na zwiększenie wysokoœci kredytu. Niektóre banki w przypadku klientów, którzy majš zagwarantowanš wypłatę premii lub nadgodzin, dochód z tego tytułu doliczajš do dochodów całkowitych. Swego rodzaju normš w Polsce jest, że kredytodawcy nie sš skłonni udzielić kredytu hipotecznego w kwocie przekraczajšcej 80 procent kosztu zakupu mieszkania. Kredytodawcy ci oczekujš, że przyszły nabywca wyłoży ok. 20 procent ceny zakupu ze swoich œrodków własnych. Ale sš też tacy, którzy w pewnych przypadkach finansujš 100 procent inwestycji bšdŸ też ubezpieczenia brakujšcych œrodków własnych.Największym błędem, jaki mogš popełnić kredytobiorcy, jest obcišżenie kredytem, którego nie sš w stanie spłacić. Warto zatem tak okreœlić okres kredytowania i wysokoœć miesięcznej raty kredytu hipotecznego, by zbyt nie obcišżała budżetu domowego. Większoœć banków udziela kredytów hipotecznych maksymalnie na 25 lat, dajšc jednoczeœnie możliwoœć wczeœniejszej spłaty. Z reguły udostępniane sš dwa podstawowe sposoby spłaty kredytu: system równych rat kapitałowoodsetkowych i system malejšcych rat kapitałowoodsetkowych. System rat malejšcych charakteryzuje wysoka kwotowo rata pierwsza i malejšce raty kolejne. Sumarycznie daje on jednak mniej odsetek od kredytu, niż w przypadku systemu rat równych. Bez względu na typ kredytu często można wybrać stałe albo zmienne oprocentowanie. Nieliczne banki zawarły w swojej ofercie kredyt hipoteczny o stałej stopie 6,50%, w całym okresie kredytowania z dopłatami rzšdowymi do oprocentowania. Wysokoœć oprocentowania różnicuje także waluta kredytu. Nie istnieje koniecznoœć decydowania się na kredyt w PLN, do wyboru jest również kredyt hipoteczny w walucie, np. EUR, USD, GBP. Decydujšc się na kredyt w walucie należy mieć œwiadomoœć ryzyka kursowego i wynikajšcych z niego konsekwencji, bowiem ewentualny wzrost notowań walut niekorzystnie będzie wpływał na wysokoœć raty kredytu. Z uwagi na klientów kredytodawcy dajš możliwoœć wielokrotnego, w całym okresie kredytowania, przewalutowania kredytu.Kredytobiorca szacujšc maksymalnš kwotę kredytu będzie analizował również wartoœć zabezpieczenia kredytu, czyli wartoœć nieruchomoœci będšcej przedmiotem kredytu. Okreœla się jš bšdŸ na podstawie ceny sprzedaży (rynek pierwotny), bšdŸ też na podstawie wyceny nieruchomoœci (rynek wtórny), sporzšdzonej przez uprawnionego rzeczoznawcę. Niektóre banki rezygnujš z wyceny nieruchomoœci w przypadku, gdy kwota kredytu nie przewyższa 40.000 PLN, co z pewnoœciš jest dużš zaletš dla klientów. Ogranicza to bowiem wysokoœć kosztów dodatkowych (notarialnych, sšdowych, podatków od czynnoœci cywilnopra-wnych, prowizji dla ewentualnych poœredników, ubezpieczenia nieruchomoœci) zwišzanych np. z za-kupem nieruchomoœci, których niestety nie sposób uniknšć, bez względu na kredytodawcę. Majšc na uwadze obcišżenia budżetu wspomnianymi kosztami niektóre banki przewidziały bardzo korzystny system opłat i prowizji dla osób ubiegajšcych się o kredyt hipoteczny, polegajšcy na braku opłat za złożenie i rozpatrzenie wniosku, brak prowizji za gotowoœć kredytowš, za wczeœniejszš spłatę kredytu przy oprocentowaniu zmiennym, za przewalutowanie kredytu z waluty obcej na PLN. Pobierana standardowo prowizja przygotowawcza jest zróżnicowana w zależnoœci od instytucji finansowych.

Redakcja dziękuje za pomoc w przygotowaniu tekstu BZ WBK S.A.

Środki ochrony indywidualnej

W związku z wejściem do Unii Europejskiej Polska została zmuszona do dostosowania przepisów dotyczących bezpieczeństwa pracy do przepisów unijnych. W artykule tym omówimy wymagania zasadnicze dotyczące środków ochrony indywidualnej. Z dniem 28 kwietnia 2000 roku ukazała się ustawa o systemie zgodności, akredytacji oraz zmianie niektórych ustaw (Dz. U. nr 43, poz. 489 i z 2001 r. nr 63, poz. 636). Na podstawie art. 6 ust. 2 ww. ustawy wydano rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 stycznia 2002 roku w sprawie wymagań zasadniczych dla środków ochrony indywidualnej (Dz. U. Nr 4, poz. 37).Rozporządzenie to określa: wymagania zasadnicze dotyczące środków ochrony indywidualnej, warunków i trybu dokonywania oceny zgodności, środków ochrony indywidualnej, sposobu ich znako-wania oraz wzór oznakowania CE. W pojęciu rozporządzenia przez środki ochrony indywidualnej należy rozumieć urządzenia lub wyposażenie przewidziane do noszenia bądź trzymania przez pracownika, w celu jego ochrony przed jednym lub większą liczbą zagrożeń, które mogą mieć wpływ na jego bezpieczeństwo
i zdrowie w czasie wykonywania czynności, jak również wszelkie akcesoria i dodatki przeznaczone
do tego celu.
Do takich środków zaliczono w szczególności:
- zespół kilku urządzeń lub kilka rodzajów wyposażenia ochronnego, które zostały ze sobą połączone przez producenta w celu ochrony przed występującymi zagrożeniami,
- urządzenia lub wyposażenie ochronne połączone rozłącznie lub nierozłącznie z nieochronnym środkiem wyposażenia indywidualnego, noszone lub trzymane przez użytkownika w celu wykonywania określonych czynności,
- części wymienne lub podzespoły środków ochrony indywidualnej, istotne do ich właściwego funkcjonowania oraz używane i przeznaczone wyłącznie do tych środków.Środki te w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa użytkowników powinny zapewnić wystarczającą ochronę przed występującymi zagrożeniami i być zaprojektowane oraz wykonane zgodnie z wymaganiami ergonomii, tak aby w przewidywalnych warunkach ich używania użytkownik mógł w sytuacji zagrożenia normalnie wykonywać swoje czynności i miał zapewniony najwyższy poziom ochrony zdrowia i bezpieczeństwa tj. aby środek ochrony indywidualnej nie utrudniał wykonywania pracy.Ustawodawca określił wymogi, jakie musi spełnić producent lub jego upoważniony przedstawiciel dostarczający środki ochrony indywidualnej. Do środków ochrony indywidualnej musi być dołączona instrukcja, która powinna zawierać:
- nazwę i adres producenta lub upoważnionego przedstawiciela,
- sposób przechowywania, używania, czyszczenia, konserwacji, obsługi i dezynfekcji,
- informację o zalecanych przez producenta środkach czyszczących, konserwujących i dezynfekujących,
- informację o sposobie działania środków ochrony indywidualnej i sprawdzonym poziomie ochrony
lub klasie ochrony,
- informację o dodatkowym wyposażeniu środków ochrony indywidualnej i charakterystyce ich części zamiennych,
- informację o klasie ochrony dla różnych poziomów zagrożeń oraz związanych z tym ograniczeń używania środków,
- informację o rodzaju opakowania gwarantującego bezpieczny transport środków,
- datę produkcji lub datę upływu trwałości środków lub ich określonych części składowych,
- wyjaśnienie oznaczeń w niej zamieszczonych,
- nazwę, adres i numer indentyfikacyjny jednostki notyfikowanej uczestniczącej w procesie oceny zgodności.
Zwracam uwagę pracodawców na obowiązek egzekwowania od producenta lub jego przedstawiciela, aby instrukcja była sporządzona w języku polskim, natomiast jeżeli środek ochrony indywidualnej będzie używany w kraju unijnym, to w języku urzędowym danego państwa, np. nasi pracownicy wykonują pracę montażu posadzki we Francji, to instrukcja musi być także w języku francuskim.W sytuacjach, gdy środki ochrony indywidualnej mogą tracić swe właściwości ochronne (starzenie się), należy w sposób trwały i czytelny podać datę produkcji lub datę upływu okresu trwałości na środku i opakowaniu. Jeżeli jest niemożliwe ustalenie okresu trwałości, to w instrukcji musi być określona właściwa data upływu okresu trwałości z uwzględnieniem jakości warunków składowania, używania, czyszczenia, obsługi i konserwacji.W przypadkach używania ochrony indywidualnej o konstrukcji złożonej producent musi zawrzeć w instrukcji dodatkowe dane, np. wykorzystania ich wyłącznie przez kompetentne i przeszkolone osoby oraz szczegółowy sposób sprawdzenia tych środków. W przypadku używania środków odnoszących się bezpośrednio lub pośrednio do bezpieczeństwa użytkownika muszą być stosowane znaki identyfikacyjne umieszczone na tych środkach, wykonane w formie znormalizowa-nych piktogramów lub ideogramów, czytelne, kompletne oraz zrozumiałe, uniemożliwiające błędne ich interpretowanie, a jeżeli znaki są w formie wyrazów muszą być sformułowane w języku polskim. W przypadku, gdy składniki ochrony są zbyt małe i nie można umieścić znaków, informacja taka musi być umieszczona na opakowaniu i w instrukcji.Rozporządzenie wymienia, jakie wymogi mają być spełnione w stosunku do środków ochrony indywidualnej w zależności od zagrożeń, jakie występują przy określonych czynnościach w pracach m.in. przy urazach spowodowanych przez spadające lub wystające przedmioty, przy upadkach z wysokości, przy poślizgnięciach, przy drganiach mechanicznych (wibracja), przy ucisku statycznym, przy występującym hałasie, przy działaniu prądu elektrycznego, przy ochronie oczu. Dla przykładu omówimy, jakie wymogi powinny spełniać środki ochrony indywidualnej zapobiegające szkodliwym skutkom hałasu. Środki te powinny zmniejszać hałas w takim stopniu, aby równoważny poziom dźwięku A, odbierany przez pracownika nie przekroczył wartości dopuszczalnych określonych w odrębnych przepisach. I tak, jeżeli urządzenie, np. przecinarka mostowa emituje hałas 90dBA, a rozporządzenie odnośnie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia dopuszcza 85 dBA, to środek ochronny powinien tłumić występującą różnicę. Środek ten powinien posiadać oznaczenie określające wartość tłumienia hałasu i inne dane dotyczące tłumienia dźwięków wysokich jak i niskich. Znając pomiary hałasu pracodawca może na podstawie informacji zawartej przy zakupie sprzętu dobrać odpowiedni ochronnik.Za zgodne z wymogami rozporządzenia uznaje się te środki ochrony indywidualnej, które posiadają oznakowanie CE, dla których producent lub jego upoważniony przedstawiciel wystawił deklarację zgodności WE. Producent lub jego przedstawiciel na wniosek osób zainteresowanych udostępnia im dokumentację tych środków. Rozporządzenie dzieli środki na środki o konstrukcji prostej i złożonej. Do środków ochrony o konstrukcji prostej należy przykładowo kask ochronny, natomiast do środków o konstrukcji złożonej środki chroniące przed upadkiem z wysokości (szelki + linka bezpieczeństwa). Zwracać należy uwagę, czy producent przy środkach konstrukcji złożonej wystawił deklarację zgodności WE. Natomiast przy środkach ochrony indywidualnej o prostej konstrukcji badania typu WE nie są wymagane, jeżeli producent uznał, że użytkownik może sam ocenić poziom skuteczności ich działania w stosunku do niewielkich zagrożeń i zagrożenia te mogą być we właściwym czasie zidentyfikowane. W związku z przedstawionym materiałem nie należy kupować środków nie spełniających opisanych wymogów.Dostarczenie pracownikom środków ochrony indywidualnej, które nie spełniają wymagań dotyczących oceny zgodności, zagrożone
jest karą do 5 tysięcy złotych
(art. 283 § 2 pkt 4 kp).

Marmury na polskim rynku A.D. 2003

Główny kierunek napływu marmurów do Polski można by zdefiniować stwierdzajšc po prostu, że ich Ÿródłem sš kraje basenu morza œródziemnego, gdzie tradycyjnymi ich producentami sš Grecja, Włochy, Hiszpania, Portugalia, Turcja oraz północna Afryka. Poczštkowo, w latach po przełomie politycznym w kraju, istniała tendencja, by sprowadzać marmury z Włoch, niezależnie od kraju ich wydobycia. Była to tendencja obserwowana nie tylko w Polsce, ale na całym œwiecie. Uległa ona, co zrozumiałe, zmianie i obecnie sprowadza się ten wspaniały materiał bezpoœrednio z miejsc ich pozyskiwania. Aktualnie do Polski marmury sš sprowadzane również z tak odległych krajów, jak Indie, Chiny. Spoœród producentów marmuru Grecja posiada najbardziej różnorodnš kolorystykę, między innymi oferujšc największy wybór białego marmuru, których doliczono się około piętnastu odmian. Statystycznie rzecz ujmujšc liderem w Europie jest Hiszpania, ponieważ ma najwięcej zarejestrowanych odmian różnych marmurów, których liczba sięga aż trzystu.Według danych statystycznych za 2001 rok na pierwszym miejscu wœród producentów marmuru znajdujš się kolejno Chiny, Indie, Włochy, Brazylia, Hiszpania i Turcja, która zgłasza wysokie aspiracje, jeœli idzie o poziom produkcji i eksportu tego materiału. Działania podejmowane przez właœciwe instytucje oraz firmy rynku kamieniarskiego w tym kraju już dziœ pozwalajš stwierdzić, że główni konkurenci coraz wyraŸniej majš powody do niepokoju. Warto odnotować również zmiany dotyczšce Grecji, poważnego producenta marmuru, który jeszcze kilka lat temu był na trzecim miejscu, a obecnie zsunšł się siódmš pozycję, produkujšc obecnie około 2,5 mln m3. tego kamienia rocznie. Wskazanie lidera wœród krajów stanowišcych Ÿródło pochodzenia marmurów w naszym kraju jest obarczone ryzykiem, choć bez wahania polscy dystrybutorzy orzekajš, że sš nim Włosi. Na drugim miejscu najczęœciej wymieniana jest Hiszpania, ale przejrzystoœć notowań zakłóca dziœ niestety zwyczaj łšczenia wyników dotyczšcych granitów i marmurów w statystykach. Z tego powodu nie jest do końca jasne, czy wysoki eksport granitów z Hiszpanii do Polski nie wpływa na jej wysokie notowania w zestawieniach dotyczšcych marmurów. Takich zastrzeżeń nie budzi wynik Grecji, ponieważ kraj ten stoi głównie marmurami, a o granitach w jego przypadku w ogóle nie ma mowy. Notowania Turcji z kolei zakłóca inny fakt - osišgnięta wysoka pozycja w ostatnich latach i zajęcie dużej częœci rynku dokonało się dzięki głównie trawertynom, które sš ostatnio bardzo popularne, szczególnie te w kolorach beżowych, których Turcja posiada imponujšce iloœci w całej mnogoœci odcieni. Odzwierciedla to także statystyka eksportu do USA - w zeszłym roku Turcja wyprzedziła Włochy w eksporcie trawertynu do tego kraju. Natomiast wartoœć tureckiego eksportu była niższa, ponieważ ceny materiałów tureckich sš bardzo niskie. Składa się na tę sytuację bardzo niski koszt robocizny w Turcji, który jest niższy nawet od panujšcego na rynku polskim i wynosi według posiadanych informacji pięć dolarów dniówka. Takie pienišdze płaci się robotnikom za dzień pracy w Turcji; rekrutujš się oni głównie spoœród mieszkańców wsi, bo na takich terenach znajdujš się przecież kamieniołomy.Ostatni rok przyniósł zauważalnš zmianę na rynku zleceń w Polsce. Niezmiennie jak dotšd najwięcej projektów realizowanych jest w Warszawie, wydaje się więc, iż właœnie tamtejszy rynek jest najbardziej chłonny, również jeœli idzie o marmury. Uogólniajšc trzeba by stwierdzić, że marmury najchętniej zamawiane sš przez klientów z dużych miast, co nie oznacza, że prowincja pozostaje œlepa na ten piękny przecież materiał budowlany. O podaży decyduje jednak bardzo często moda, pojawiajšca się samoistnie bšdŸ wzbudzona poprzez umiejętne działania marketingowe, których w kraju ze strony firm kamieniarskich niestety bardzo brakuje. I tak do zjawisk z pogranicza science fiction należy zaliczyć rosnšce zainteresowanie kamieniem, którego tempo mocno obcišżone jest zastygłymi w społeczeństwie stereotypami myœlenia o tym materiale. Któż jednak miałby przeciętnemu obywatelowi kraju nad Wisłš zajętemu bezustannym bieganiem za pieniędzmi bšdŸ spełnianiem swoich różnych powinnoœci uœwiadomić, że zachodzšce w dużym tempie zmiany w stosowaniu kamienia, sposobach jego zabezpieczania i co najważniejsze - korzystnych relacjach cenowych w stosunku do innych materiałów budowlanych, jeżeli sami zainteresowani nie sš w stanie o to zadbać. No ale jeżeli już mówić o tych, którzy zdecydowali się na zakup marmuru, trzeba stwierdzić, że w podejmowaniu decyzji o zakupie okreœlonego kamienia duże znaczenie ma kolorystyka kamienia. Podobnie jak ma to miejsce w przypadku trawertynów i marmury we wszelkich odcieniach beżu cieszš się największym wzięciem. Marmur wœród kamieni budowlanych ma szczególna pozycję, jako materiał klasyczny, z tego też względu zawsze jest na czasie. Można więc stwierdzić, że w zasadzie powody, dla których klienci decydujš się dzisiaj kupować marmur, pozostajš niezmienne od wieków. Każdy klient decydujšcy się na zakup marmuru, czyni to na ogół dlatego, że chce się wyróżnić, chce mieć coœ, czego nie będš mieli inni. Interesujšce jest spojrzenie na klienta decydujšcego się na zakup marmuru. Jak wskazujš dotychczas poczynione obserwacje taki klient to na ogół ktoœ, kto przy wyborze materiału nie będzie kierował się kosztem, a w każdym razie nie cena będzie decydowała głównie o wyborze. Jest to sprawa w dużej mierze jego kultury osobistej i œwiadomoœci, wybór często podyktowany jest względami estetycznymi, ale też i jakšœ ogólniejszš ideš w ukształtowaniu wnętrza. Zwišzany jest też z wiedzš o materiale, z jakim ma się do czynienia, a także wewnętrznš koniecznoœciš, aby stworzyć coœ oryginalnego. Tylko taki klient wybierze marmur i za niego zapłaci.Wysokoœć cen decyduje o przystępnoœci poszczególnych materiałów dla różnych grup klientów. Układa się to w ten sposób, że im niższa cena, tym większa częœć klientów klasy œredniej jest zainteresowana nabyciem materiału. Importerzy sprowadzajšc do kraju marmury swojš ofertę komponujš pod gusta i zapotrzebowania ludzi należšcych do klasy œredniej i zamożnej. Cena to jeden z tych instrumentów, które pozwalajš na skutecznš walkę o klienta. Nie zawsze uczciwš. Wiadomo, że każda firma działajšca na rynku dyktuje swoje ceny, kształtowane przez różne czynniki. O jej wysokoœci decydujš czasem przyczyny nie zawsze podyktowane prostš kalkulacjš kosztów. Bywa tak, że wœród firm oferujšcych ten sam materiał znajdzie się taka, która oferuje go po cenie budzšcej kontrowersje. Konkurencja wzajemnie bardzo dobrze jest zorientowana w stosowanych cennikach, a poza tym, każdy wie, że pewnych materiałów nie sposób sprzedać po niżej pewnego progu cenowego. Z tego powodu informacja o sprzedaży jakiegoœ materiału poniżej progu opłacalnoœci zawsze oznacza jedno, po drodze do końcowego klienta musiało zaistnieć oszustwo, ponieważ ktoœ musiał w łańcuchu handlowym stracić. Zdarzajš się na polskim rynku także firmy, które oferujš marmury po cenach, które nie zawierajš kosztów promocji i reklamy, a przecież wiadomo, że reklamujšc i promujšc swój towar zwiększa się rynek. Statystycznie rzecz bioršc najwięcej sprzedawanego marmuru zostaje użyte na parapety, blaty łazienkowe, schody wewnętrzne. Mniej już kładzie się go na posadzkach, przede wszystkim w przejœciach lub też salonach, rzadziej w sypialniach. Stosunkowo często marmury trafiajš do łazienek jako posadzka i okładziny œcian. Klient decydujšc się na wykończenie całej łazienki w marmurze komponuje go chętnie układajšc posadzkę z płytek o małych wymiarach bšdŸ dużych płyt o ponadnormatywnych rozmiarach, dšżšc do uzyskania efektu bogatej i niepowtarzalnej wzorzystoœci posadzki. Czasami pomysł wykończenia łazienki polega na łšczeniu różnych materiałów. Na przykład posadzka wykonywana jest z płytek ceramicznych, a blaty z marmuru. Niestety łšczenie ceramiki z kamieniem najczęœciej dokonywane jest w kolejnoœci nastręczajšcej więcej problemów niż to konieczne - klient przychodzi do punktu sprzedaży kamiennych elementów po zakupie płytek ceramicznych i wówczas odbywa się poszukiwanie właœciwego kamienia, chociaż zdecydowanie łatwiej byłoby to zrobić w odwrotnej kolejnoœci. Mniej powszechnym zastosowaniem marmuru jest wykorzystanie go do ogrzewania pomieszczeń, w formie na przykład ogrzewanej posadzki marmurowej. W takim zastosowaniu marmur sprawdza się idealnie, ponieważ bardzo dobrze wchłania temperaturę. Nadaje się on nawet do wykonania z niego grzejnika. W Grecji w wielu zakładach kamieniarskich właœnie w ten sposób ogrzewajš zakłady. Dekoracyjne zastosowanie marmuru w bardziej wysublimowanej formie dziœ nie zdarza się zbyt często. Marmur nie jest przecież najtwardszym kamieniem, a mimo to całš zewnętrznš elewację gmachu Telewizji Francuskiej w Paryżu wykonano z marmuru, a nie z granitu, który choć jest twardszy, to jednak często charakteryzuje się większš nasiškliwoœciš. Przy dobrym zabezpieczeniu i konserwacji można też marmury stosować na zewnštrz, choć niewštpliwie prawdš jest, że szybciej tracš poler niż granity, które z drugiej strony nie majš tak bogatej i interesujšcej kolorystyki, jaka jest w marmurach. Kiedy zagadnšć Greków, którzy przecież majš bardzo długš tradycję w obcowaniu z tym materiałem, o wybór marmuru do swojego domu, to oni zawsze wybiorš biały, a nie beżowy, na który ostatnio jest taka moda, ponieważ większoœć tych beżowych kamieni to wapienie a nie prawdziwy marmur. Dla Greka tylko biały kamień jest prawdziwym marmurem. To zawężone spojrzenie ma swoje uzasadnienie z punktu widzenia geologa, który do kategorii kamieni okreœlanych jako marmury zaliczy nieliczne kamienie, spełniajšce okreœlone wymagania, reszta kamieni podcišganych pod tę kategorię to sš wapienie. W Polsce przyjęło się mówić na dużš grupę kamieni marmury, choć uzasadnienia - poza handlowym - taki zwyczaj nie znajduje. Przeciętny Polak nie grzeszy bogactwem wiedzy na temat kamieni stosowanych na materiały budowlane, stšd konieczne jest uœwiadamianie mu różnych kwestii zwišzanych z ich użytkowaniem. Cóż się dziwić, nie mamy w Polsce tradycji obcowania z kamieniem na co dzień, nie spotyka się tego materiału na co dzień, różnimy się więc pod tym względem od przeciętnego Włocha, Hiszpana bšdŸ Greka, którzy doskonale wiedzš, co z jakim kamieniem można zrobić, a czego nie. Przecież dziœ lęk dotyczšcy zniszczenia marmuru z powodu zrobienia plam to już tylko mit. Kiedyœ stosowało się marmur bez impregnacji, bo po prostu nie było impregnatów i bez takiego zabezpieczenia i odpowiedniej konwersacji marmury brudziły się i raziły nieestetycznymi plamami. Dziœ jednak do takiej sytuacji nie musi dojœć ponieważ kamień jest impregnowany. Takš impregnację można wielokrotnie powtórzyć we własnym zakresie po kilku latach, dzięki dostępnym œrodkom, nie wymagajšcym skomplikowanych procedur. Marmuru używa się dziœ w meblarstwie do wykonania stołów, szafek itp. a także, co jest novum, do produkcji drzwi. Te ostatnie zaprezentowano podczas targów w Weronie w roku 2003. Wykonano je z bardzo cienkiej warstwy marmuru nakładanej obustronnie na podkład z aluminium, tworzšc w ten sposób bardzo lekkš konstrukcję. Tak cienki kamień można podœwietlić, uzyskujšc bardzo interesujšco. Patent polegajšcy na tworzeniu tak lekkich konstrukcji pozwala montować kamień nawet na suficie. Z tego tytułu dziœ kamienie zdobiš już nie tylko blaty, ale funkcjonujš w różnych pomysłach polegajšcych na łšczeniu materiałów, na przykład z drewnem, mosišdzem, stalš i szkłem, co składa się zresztš na tzw. nowoczesny design. Marmur także pozwala na wykonywanie ozdobnych lamp oraz nóg stołu czy szafki dzięki odpowiedniemu klejeniu. W Polsce właœciwie nie ma firmy, która swš ofertę ograniczyłaby do jednego rodzaju kamienia i na przykład handlowała tylko marmurem. Że jest to jak dotšd niemożliwe pokazuje przykład warszawskiej firmy Athena, niewštpliwie wyspecjalizowanej w sprzedaży greckich marmurów. "Nasza firma na poczštku oferowała wyłšcznie marmury i w ogóle nie zajmowaliœmy się granitem, ale w momencie, kiedy klienci zaczęli pytać o granit głównie na blaty do kuchni, wówczas podjęliœmy decyzję o handlowaniu również tym materiałem (obecnie mamy w ofercie już około czterdziestu rodzajów granitów). Rynek polski wymusza poszerzanie oferty o inne kamienie nie pozwalajšc na zawężonš specjalizację. Na razie przynajmniej istnieje koniecznoœć działania w ten sposób", mówi Antinis Sotiriou. Firm wyspecjalizowanych w marmurach na polskim rynku jest najwyżej piętnaœcie. Sprowadzajš one materiał z różnych stron œwiata rzadko sięgajšc po rodzime kamienie. Ta w sumie niewielka w skali kraju liczba zakładów wynika z uwarunkowań istniejšcych w polskiej rzeczywistoœci. Warunki atmosferyczne z pewnoœciš nie sprzyjajš stosowaniu marmurów na zewnštrz. W przypadku wnętrz marmur nie zna żadnych ograniczeń i bezpodstawne sš obawy klientów, którzy chcieliby mieć marmur w wnętrzach swoich domów, ale właœnie różne uprzedzenia powodujš, że ostatecznie z niego rezygnujš i decydujš się na granit. Sytuacja ta dotyczy między innymi blatów kuchennych, które wielu klientów chciałoby mieć wykonane z marmuru. Podobnie dzieje się z posadzkami. Przykłady przedstawione powyżej jasno pokazujš słaboœć znajomoœci marmurów wœród społeczeństwa, która jest wynikiem wielu zaniechań, zaniedbań i zwykłej ignorancji a także krótkowzrocznoœci prowadzšcych zakłady kamieniarskie. Szanse na zwiększenie zasobnoœci portfeli obywateli polskich tworzy uprawnione nadzieje, że pojawi się w naturalny sposób podaż na marmury i wiele problemów zostanie rozwišzanych z koniecznoœci. Czas pokaże jednak, czy rzeczywiœcie tak będzie...