Krakowski Dom Pod Basztą

Dom Pod Basztą wzniesiony został w millennijnym roku 2000 przez firmę DOM-BUD, jako luksusowy budynek wielorodzinny, z garażami w parterze oraz podziemnym parkingiem. Budynek zlokalizowany przy ul. Skawińskiej 27 w Krakowie stoi nad brzegiem Wisły, w bliskim sąsiedztwie barokowego kościoła Ojców Paulinów na Skałce i w niewielkiej odległości od Wawelu. Elewacje budynku stały się elementem składowym panoramy dawnego miasta Kazimierz widzianej z przeciwległego brzegu rzeki. Fundamenty budynku stanęły na styku starego koryta Wisły i kazimierskich murów obronnych, co poprzedzono wykonaniem stosownych badań archeologicznych i geo-logicznych. Z powodu złych warunków gruntowych fundamenty stoją na stu kilkudziesięciu palach głębokości do 12 mb, ale ich konstrukcja omija zachowane relikty zabytkowych murów, które po przebadaniu archeologicznym pozostały nienaruszone pod poziomem terenu. Projektując kamienicę w śródmieściu Krakowa, zwaną przez projektantów plombą, a przez developerów apartamentowcem, nie sposób materiałowo i kolorystycznie nie nawiązać do krakowskich tradycji. Ściany otynkowano w kolorze krakowskich, historycznych tynków wapiennych, specyficznie zabarwionych przez naturalnie płukany piasek, wydobywany z dna Wisły. Stolarkę okienną wykonano z drewna, barwionego na średni brąz, nie skrywający naturalnej faktury materiału. Dach nawiązał terrakotową czerwienią do barwy dachówki, a wykonując ślusarkę sięgnięto do tradycyjnego kowalstwa. Poziome przeszklenie świetlika dachowego klatki schodowej to witraż 4 x 6 mb, wykonany wg wybranego projektu i sygnowany przez renomowanego artystę plastyka. Zgodnie z mieszczańskim zwyczajem numer posesji to nie wszystko, bowiem nierzadko ważniejsze jest godło i wezwanie „Pod...”. I tu znów kawałek historii miasta Kazimierz: do brodu na Wiśle i traktu na Skawinę prowadziła ulica Skawińska, a że miasto okalały mury obronne, flankowane basztami, to droga wiodła przez bramę w Baszcie Skawińskiej. Fundamenty tej baszty sąsiadują pod trawnikiem ze współczesnym fundamentem budynku, ich sąsiedztwo to geneza nazwy: „Dom Pod Basztą” i powód do wykucia w kamieniu a następnie umieszczenia nad wejściem płaskorzeźby z godłem - nazwą kamienicy.

Kamienne godło otwiera listę kamiennego detalu elewacji oraz wystroju wnętrz sieni, klatki i zjazdu na parking. Tak więc:

* Parterową część budynku obłożono wapieniem pińczowskim, zwanym przez kamie-niarskich mistrzów „pińczakiem”. Oblicówkę uformowano jako poziome boniowanie od cokołu aż po kamienny gzyms na wysokości parapetów pierwszego piętra. Identyczny materiał i podziały zastosowano na filarach portyku od wejścia do zjazdu na parking podziemny.         

* Taki sam wapień pińczowski wieńczy attykę oraz wyściela taras, który po zaśnieżeniu automatycznie się odladza dzięki sensorom sterującym elektronicznym ogrzewaniem posadzki.

* Na zjeździe na parking podziemny zastosowano naturalną kostkę granitową, a układem bruku nawiązano do starych uformowań jezdni oraz jej osi i obrzeża.

* Szczególną rolę odgrywa bruk z nieregularnego białego wapienia, tnący posesję na ukos pasem dwumetrowej szerokości, a przebiegający po trasie dawnych murów obronnych. Od frontu bruk ten jest częścią nawierzchni chodnika, od podwórka jest ścieżką wiodącą przez trawnik do furtki. Krzyżując się ze zjazdem na parking pas ten przestaje być dwuwymiarowy i uzyskuje trzeci wymiar  przekrój o wątku, nawiązującym do autentycznych przerw w murach z nieregularnych ciosów wapiennych zalewanych zaprawą.

* Wewnętrzny, asymetryczny portal sieni wejściowej zdobi pojedyncza, kamienna, toczona i rzeźbiona z wapienia pińczowskiego wieża szachowa, będąca alegorią do nazwy domu.

* Ściany sieni wyłożono delikatnie użylonymi złocistymi „Sławniowicami”.

* Biegi schodowe i spoczniki wykonano z konglomeratu na bazie włoskich marmurów Rosso Asiago oraz Botticino.

Zastosowano różne gatunki kamieni i użyto ich na wiele sposobów:

* kamień pozostał naturalnym materiałem mineralnym lub użyto go w konglomeracie,

w którym lepiszcze jest sztuczne, a wypełnieniem jest naturalny marmur,

* obróbka polegała na cięciu, a nawet polerowaniu, niekiedy rzeźbieniu lub toczeniu (trzon kolumny-wieży) lub użyto kamień jako łamany,

* wykończenie powierzchni niekiedy uzupełniano impregnacją uodparniającą na niekorzystne wpływy atmosferyczne,

* wbudowano kamień tradycyjnie tj. murując/osadzając na zaprawie (z wypełnieniem spoin), czy też brukując na podsypce,

* zamontowano oblicówkę elewacji wg współczesnej technologii tj. na patentowych kotwach ze stali nierdzewnej, z pustką pomiędzy taflą kamienia i warstwą izolacji termicznej z wełny mineralnej oraz z pustymi spoinami wentylującymi ww. pustkę,

* na tarasie zastosowano automatycznie odladzanie podgrzewanej elektrycznie kamiennej posadzki.

Projekt wykonał autor niniejszego tekstu z Agencji Architektonicznej ALEX-US. W konkursie Mister Krakowa 2001 budynek uzyskał wyróżnienie jako najlepszy obiekt mieszkalny.

Roboty kamieniarskie na zlecenie DOM-BUD wykonało przedsiębiorstwo KOLPI.

• « poprz.
• nast. »