Marmury na polskim rynku A.D. 2003

Główny kierunek napływu marmurów do Polski można by zdefiniować stwierdzajšc po prostu, że ich Ÿródłem sš kraje basenu morza œródziemnego, gdzie tradycyjnymi ich producentami sš Grecja, Włochy, Hiszpania, Portugalia, Turcja oraz północna Afryka. Poczštkowo, w latach po przełomie politycznym w kraju, istniała tendencja, by sprowadzać marmury z Włoch, niezależnie od kraju ich wydobycia. Była to tendencja obserwowana nie tylko w Polsce, ale na całym œwiecie. Uległa ona, co zrozumiałe, zmianie i obecnie sprowadza się ten wspaniały materiał bezpoœrednio z miejsc ich pozyskiwania. Aktualnie do Polski marmury sš sprowadzane również z tak odległych krajów, jak Indie, Chiny. Spoœród producentów marmuru Grecja posiada najbardziej różnorodnš kolorystykę, między innymi oferujšc największy wybór białego marmuru, których doliczono się około piętnastu odmian. Statystycznie rzecz ujmujšc liderem w Europie jest Hiszpania, ponieważ ma najwięcej zarejestrowanych odmian różnych marmurów, których liczba sięga aż trzystu.Według danych statystycznych za 2001 rok na pierwszym miejscu wœród producentów marmuru znajdujš się kolejno Chiny, Indie, Włochy, Brazylia, Hiszpania i Turcja, która zgłasza wysokie aspiracje, jeœli idzie o poziom produkcji i eksportu tego materiału. Działania podejmowane przez właœciwe instytucje oraz firmy rynku kamieniarskiego w tym kraju już dziœ pozwalajš stwierdzić, że główni konkurenci coraz wyraŸniej majš powody do niepokoju. Warto odnotować również zmiany dotyczšce Grecji, poważnego producenta marmuru, który jeszcze kilka lat temu był na trzecim miejscu, a obecnie zsunšł się siódmš pozycję, produkujšc obecnie około 2,5 mln m3. tego kamienia rocznie. Wskazanie lidera wœród krajów stanowišcych Ÿródło pochodzenia marmurów w naszym kraju jest obarczone ryzykiem, choć bez wahania polscy dystrybutorzy orzekajš, że sš nim Włosi. Na drugim miejscu najczęœciej wymieniana jest Hiszpania, ale przejrzystoœć notowań zakłóca dziœ niestety zwyczaj łšczenia wyników dotyczšcych granitów i marmurów w statystykach. Z tego powodu nie jest do końca jasne, czy wysoki eksport granitów z Hiszpanii do Polski nie wpływa na jej wysokie notowania w zestawieniach dotyczšcych marmurów. Takich zastrzeżeń nie budzi wynik Grecji, ponieważ kraj ten stoi głównie marmurami, a o granitach w jego przypadku w ogóle nie ma mowy. Notowania Turcji z kolei zakłóca inny fakt - osišgnięta wysoka pozycja w ostatnich latach i zajęcie dużej częœci rynku dokonało się dzięki głównie trawertynom, które sš ostatnio bardzo popularne, szczególnie te w kolorach beżowych, których Turcja posiada imponujšce iloœci w całej mnogoœci odcieni. Odzwierciedla to także statystyka eksportu do USA - w zeszłym roku Turcja wyprzedziła Włochy w eksporcie trawertynu do tego kraju. Natomiast wartoœć tureckiego eksportu była niższa, ponieważ ceny materiałów tureckich sš bardzo niskie. Składa się na tę sytuację bardzo niski koszt robocizny w Turcji, który jest niższy nawet od panujšcego na rynku polskim i wynosi według posiadanych informacji pięć dolarów dniówka. Takie pienišdze płaci się robotnikom za dzień pracy w Turcji; rekrutujš się oni głównie spoœród mieszkańców wsi, bo na takich terenach znajdujš się przecież kamieniołomy.Ostatni rok przyniósł zauważalnš zmianę na rynku zleceń w Polsce. Niezmiennie jak dotšd najwięcej projektów realizowanych jest w Warszawie, wydaje się więc, iż właœnie tamtejszy rynek jest najbardziej chłonny, również jeœli idzie o marmury. Uogólniajšc trzeba by stwierdzić, że marmury najchętniej zamawiane sš przez klientów z dużych miast, co nie oznacza, że prowincja pozostaje œlepa na ten piękny przecież materiał budowlany. O podaży decyduje jednak bardzo często moda, pojawiajšca się samoistnie bšdŸ wzbudzona poprzez umiejętne działania marketingowe, których w kraju ze strony firm kamieniarskich niestety bardzo brakuje. I tak do zjawisk z pogranicza science fiction należy zaliczyć rosnšce zainteresowanie kamieniem, którego tempo mocno obcišżone jest zastygłymi w społeczeństwie stereotypami myœlenia o tym materiale. Któż jednak miałby przeciętnemu obywatelowi kraju nad Wisłš zajętemu bezustannym bieganiem za pieniędzmi bšdŸ spełnianiem swoich różnych powinnoœci uœwiadomić, że zachodzšce w dużym tempie zmiany w stosowaniu kamienia, sposobach jego zabezpieczania i co najważniejsze - korzystnych relacjach cenowych w stosunku do innych materiałów budowlanych, jeżeli sami zainteresowani nie sš w stanie o to zadbać. No ale jeżeli już mówić o tych, którzy zdecydowali się na zakup marmuru, trzeba stwierdzić, że w podejmowaniu decyzji o zakupie okreœlonego kamienia duże znaczenie ma kolorystyka kamienia. Podobnie jak ma to miejsce w przypadku trawertynów i marmury we wszelkich odcieniach beżu cieszš się największym wzięciem. Marmur wœród kamieni budowlanych ma szczególna pozycję, jako materiał klasyczny, z tego też względu zawsze jest na czasie. Można więc stwierdzić, że w zasadzie powody, dla których klienci decydujš się dzisiaj kupować marmur, pozostajš niezmienne od wieków. Każdy klient decydujšcy się na zakup marmuru, czyni to na ogół dlatego, że chce się wyróżnić, chce mieć coœ, czego nie będš mieli inni. Interesujšce jest spojrzenie na klienta decydujšcego się na zakup marmuru. Jak wskazujš dotychczas poczynione obserwacje taki klient to na ogół ktoœ, kto przy wyborze materiału nie będzie kierował się kosztem, a w każdym razie nie cena będzie decydowała głównie o wyborze. Jest to sprawa w dużej mierze jego kultury osobistej i œwiadomoœci, wybór często podyktowany jest względami estetycznymi, ale też i jakšœ ogólniejszš ideš w ukształtowaniu wnętrza. Zwišzany jest też z wiedzš o materiale, z jakim ma się do czynienia, a także wewnętrznš koniecznoœciš, aby stworzyć coœ oryginalnego. Tylko taki klient wybierze marmur i za niego zapłaci.Wysokoœć cen decyduje o przystępnoœci poszczególnych materiałów dla różnych grup klientów. Układa się to w ten sposób, że im niższa cena, tym większa częœć klientów klasy œredniej jest zainteresowana nabyciem materiału. Importerzy sprowadzajšc do kraju marmury swojš ofertę komponujš pod gusta i zapotrzebowania ludzi należšcych do klasy œredniej i zamożnej. Cena to jeden z tych instrumentów, które pozwalajš na skutecznš walkę o klienta. Nie zawsze uczciwš. Wiadomo, że każda firma działajšca na rynku dyktuje swoje ceny, kształtowane przez różne czynniki. O jej wysokoœci decydujš czasem przyczyny nie zawsze podyktowane prostš kalkulacjš kosztów. Bywa tak, że wœród firm oferujšcych ten sam materiał znajdzie się taka, która oferuje go po cenie budzšcej kontrowersje. Konkurencja wzajemnie bardzo dobrze jest zorientowana w stosowanych cennikach, a poza tym, każdy wie, że pewnych materiałów nie sposób sprzedać po niżej pewnego progu cenowego. Z tego powodu informacja o sprzedaży jakiegoœ materiału poniżej progu opłacalnoœci zawsze oznacza jedno, po drodze do końcowego klienta musiało zaistnieć oszustwo, ponieważ ktoœ musiał w łańcuchu handlowym stracić. Zdarzajš się na polskim rynku także firmy, które oferujš marmury po cenach, które nie zawierajš kosztów promocji i reklamy, a przecież wiadomo, że reklamujšc i promujšc swój towar zwiększa się rynek. Statystycznie rzecz bioršc najwięcej sprzedawanego marmuru zostaje użyte na parapety, blaty łazienkowe, schody wewnętrzne. Mniej już kładzie się go na posadzkach, przede wszystkim w przejœciach lub też salonach, rzadziej w sypialniach. Stosunkowo często marmury trafiajš do łazienek jako posadzka i okładziny œcian. Klient decydujšc się na wykończenie całej łazienki w marmurze komponuje go chętnie układajšc posadzkę z płytek o małych wymiarach bšdŸ dużych płyt o ponadnormatywnych rozmiarach, dšżšc do uzyskania efektu bogatej i niepowtarzalnej wzorzystoœci posadzki. Czasami pomysł wykończenia łazienki polega na łšczeniu różnych materiałów. Na przykład posadzka wykonywana jest z płytek ceramicznych, a blaty z marmuru. Niestety łšczenie ceramiki z kamieniem najczęœciej dokonywane jest w kolejnoœci nastręczajšcej więcej problemów niż to konieczne - klient przychodzi do punktu sprzedaży kamiennych elementów po zakupie płytek ceramicznych i wówczas odbywa się poszukiwanie właœciwego kamienia, chociaż zdecydowanie łatwiej byłoby to zrobić w odwrotnej kolejnoœci. Mniej powszechnym zastosowaniem marmuru jest wykorzystanie go do ogrzewania pomieszczeń, w formie na przykład ogrzewanej posadzki marmurowej. W takim zastosowaniu marmur sprawdza się idealnie, ponieważ bardzo dobrze wchłania temperaturę. Nadaje się on nawet do wykonania z niego grzejnika. W Grecji w wielu zakładach kamieniarskich właœnie w ten sposób ogrzewajš zakłady. Dekoracyjne zastosowanie marmuru w bardziej wysublimowanej formie dziœ nie zdarza się zbyt często. Marmur nie jest przecież najtwardszym kamieniem, a mimo to całš zewnętrznš elewację gmachu Telewizji Francuskiej w Paryżu wykonano z marmuru, a nie z granitu, który choć jest twardszy, to jednak często charakteryzuje się większš nasiškliwoœciš. Przy dobrym zabezpieczeniu i konserwacji można też marmury stosować na zewnštrz, choć niewštpliwie prawdš jest, że szybciej tracš poler niż granity, które z drugiej strony nie majš tak bogatej i interesujšcej kolorystyki, jaka jest w marmurach. Kiedy zagadnšć Greków, którzy przecież majš bardzo długš tradycję w obcowaniu z tym materiałem, o wybór marmuru do swojego domu, to oni zawsze wybiorš biały, a nie beżowy, na który ostatnio jest taka moda, ponieważ większoœć tych beżowych kamieni to wapienie a nie prawdziwy marmur. Dla Greka tylko biały kamień jest prawdziwym marmurem. To zawężone spojrzenie ma swoje uzasadnienie z punktu widzenia geologa, który do kategorii kamieni okreœlanych jako marmury zaliczy nieliczne kamienie, spełniajšce okreœlone wymagania, reszta kamieni podcišganych pod tę kategorię to sš wapienie. W Polsce przyjęło się mówić na dużš grupę kamieni marmury, choć uzasadnienia - poza handlowym - taki zwyczaj nie znajduje. Przeciętny Polak nie grzeszy bogactwem wiedzy na temat kamieni stosowanych na materiały budowlane, stšd konieczne jest uœwiadamianie mu różnych kwestii zwišzanych z ich użytkowaniem. Cóż się dziwić, nie mamy w Polsce tradycji obcowania z kamieniem na co dzień, nie spotyka się tego materiału na co dzień, różnimy się więc pod tym względem od przeciętnego Włocha, Hiszpana bšdŸ Greka, którzy doskonale wiedzš, co z jakim kamieniem można zrobić, a czego nie. Przecież dziœ lęk dotyczšcy zniszczenia marmuru z powodu zrobienia plam to już tylko mit. Kiedyœ stosowało się marmur bez impregnacji, bo po prostu nie było impregnatów i bez takiego zabezpieczenia i odpowiedniej konwersacji marmury brudziły się i raziły nieestetycznymi plamami. Dziœ jednak do takiej sytuacji nie musi dojœć ponieważ kamień jest impregnowany. Takš impregnację można wielokrotnie powtórzyć we własnym zakresie po kilku latach, dzięki dostępnym œrodkom, nie wymagajšcym skomplikowanych procedur. Marmuru używa się dziœ w meblarstwie do wykonania stołów, szafek itp. a także, co jest novum, do produkcji drzwi. Te ostatnie zaprezentowano podczas targów w Weronie w roku 2003. Wykonano je z bardzo cienkiej warstwy marmuru nakładanej obustronnie na podkład z aluminium, tworzšc w ten sposób bardzo lekkš konstrukcję. Tak cienki kamień można podœwietlić, uzyskujšc bardzo interesujšco. Patent polegajšcy na tworzeniu tak lekkich konstrukcji pozwala montować kamień nawet na suficie. Z tego tytułu dziœ kamienie zdobiš już nie tylko blaty, ale funkcjonujš w różnych pomysłach polegajšcych na łšczeniu materiałów, na przykład z drewnem, mosišdzem, stalš i szkłem, co składa się zresztš na tzw. nowoczesny design. Marmur także pozwala na wykonywanie ozdobnych lamp oraz nóg stołu czy szafki dzięki odpowiedniemu klejeniu. W Polsce właœciwie nie ma firmy, która swš ofertę ograniczyłaby do jednego rodzaju kamienia i na przykład handlowała tylko marmurem. Że jest to jak dotšd niemożliwe pokazuje przykład warszawskiej firmy Athena, niewštpliwie wyspecjalizowanej w sprzedaży greckich marmurów. "Nasza firma na poczštku oferowała wyłšcznie marmury i w ogóle nie zajmowaliœmy się granitem, ale w momencie, kiedy klienci zaczęli pytać o granit głównie na blaty do kuchni, wówczas podjęliœmy decyzję o handlowaniu również tym materiałem (obecnie mamy w ofercie już około czterdziestu rodzajów granitów). Rynek polski wymusza poszerzanie oferty o inne kamienie nie pozwalajšc na zawężonš specjalizację. Na razie przynajmniej istnieje koniecznoœć działania w ten sposób", mówi Antinis Sotiriou. Firm wyspecjalizowanych w marmurach na polskim rynku jest najwyżej piętnaœcie. Sprowadzajš one materiał z różnych stron œwiata rzadko sięgajšc po rodzime kamienie. Ta w sumie niewielka w skali kraju liczba zakładów wynika z uwarunkowań istniejšcych w polskiej rzeczywistoœci. Warunki atmosferyczne z pewnoœciš nie sprzyjajš stosowaniu marmurów na zewnštrz. W przypadku wnętrz marmur nie zna żadnych ograniczeń i bezpodstawne sš obawy klientów, którzy chcieliby mieć marmur w wnętrzach swoich domów, ale właœnie różne uprzedzenia powodujš, że ostatecznie z niego rezygnujš i decydujš się na granit. Sytuacja ta dotyczy między innymi blatów kuchennych, które wielu klientów chciałoby mieć wykonane z marmuru. Podobnie dzieje się z posadzkami. Przykłady przedstawione powyżej jasno pokazujš słaboœć znajomoœci marmurów wœród społeczeństwa, która jest wynikiem wielu zaniechań, zaniedbań i zwykłej ignorancji a także krótkowzrocznoœci prowadzšcych zakłady kamieniarskie. Szanse na zwiększenie zasobnoœci portfeli obywateli polskich tworzy uprawnione nadzieje, że pojawi się w naturalny sposób podaż na marmury i wiele problemów zostanie rozwišzanych z koniecznoœci. Czas pokaże jednak, czy rzeczywiœcie tak będzie...

• « poprz.
• nast. »