Do tego niezwykłego znaleziska doszło podczas prac wykopaliskowych prowadzonych na  Górze Zyndrama w Maszkowicach. Odkrycie to najstarszy przykład fortyfikacji w dziejach budownictwa na ziemiach polskich. Kamienny mur wzniesiono z bloków piaskowca.

Według naukowców z Uniwersytetu Jagiellońskiego fortyfikacja powstała ponad dwa i pół tysiąca lat wcześniej niż zabytki architektury romańskiej. Jeżeli te hipotezy się potwierdzą, może to oznaczać, że na Górze Zyndrama w Maszkowicach znajdowała się najstarsza warownia w tej części Europy! Kamienny mur wykonano z dużych, półmetrowych bloków piaskowca spojonych gliną.

Fortyfikacja ciągnęła się na długości wynoszącej około 120 - 140 m, otaczając całe osiedle od wschodu i północy. Pełniła ona dwie funkcje, oprócz muru oporowego, utrudniała również dostęp do osiedla potencjalnym napastnikom. Zewnętrzne lico muru oporowego zostało zbudowane z potężnych dopasowanych do siebie bloków, których długości sięgała 1 metra. Część z nich jest regularnie obrobiona w kształt sześcioboków. Zachowało się miejscami 4-5 warstw ściśle przylegających do siebie kamieni.

Archeologów zaskoczył rozmach starożytnych budowniczych, ponieważ wierzchołek naturalnego wzgórza ścięto, tworząc swoiste wypłaszczenie o powierzchni wynoszącej 0,5 hektara. Uzyskana w ten sposób glina posłużyła na budulec tarasu, który dodatkowo jeszcze poszerzył przestrzeń osady. Wzniesiono go na łagodnym wschodnim i północnym stoku góry.

Mieszkańcami tutejszej osady nie była rdzenna ludność, zamieszkująca Małopolskę od końca epoki kamienia, lecz niewielka, maksymalnie dwustuosobowa, grupa kolonistów przybyłych z południa, z obszarów leżących na terenie dzisiejszych Węgier. W Karpatach odkryto już kilka stanowisk archeologicznych związanych z tą społecznością, określaną przez archeologów jako kultura Otomani-Füzesabony.