Okładziny elewacyjne ścian montowane na markach stalowych

Warunki techniczne montażu okładzin z kamienia naturalnego mocowanych techniką montażu pośredniego na ruszcie stalowym oraz metodą montażu w technologii "na sucho" - zostały opisane w . Metoda montażu płyt okładzinowych na markach stalowych jest stosowana jako uzupełnienie powyższych metod w miejscach, w których typowe metody montażu nie pozwalają na skuteczną realizację zakotwienia okładziny.

Rodzaje marek stalowych Marki stalowe są wykonywane ze stali nierdzewnych w formie blach płaskich lub kątowników zimnogiętych (marki narożne) . Grubość blach stosowanych na marki stalowe waha się w granicach od 8 do 12 mm. Marki mogą być mocowane w wierconych otworach na zaprawie przez końcówki mocujące z przyspawanych płaskowników, formowanych podobnie jak kotwie płaskownikowe do montażu "na sucho" w sterfie zakotwienia . Ze względu na warunki kotwienia i pracochłonność wykonania węzłów kotwiących do mocowania na zaprawie, często stosowane są marki mocowane na stalowych kołkach rozporowych tzw. dyblach . Marki do mocowania w tej technologii mogą posiadać nawiercone otwory do montażu przelotowego łączników rozporowych. Dodatkowo w markach mocowanych dyblami dla zwiększenia powierzchni przekazywania obciążenia na podłoże oraz dla zabezpieczenia przed obrotem marki stosuje się spawane trzpienie mocowane w nawierconym otworze podłoża . Istnieje możliwość zastosowania marek stalowych osadzanych w betonie podczas betonowania elementów konstrukcyjnych budynku, wówczas na wewnętrznej stronie blachy marki przyspawane są osadzane w betonie pręty kotwiące (użebrowane lub zaopatrzone w haki) wykonane ze stali nierdzewnej.

Technologia montażu okładzin kamiennych na markach stalowych Współcześnie rzadko stosuje się marki mocowane prętami kotwiącymi, jest to spowodowane koniecznością ułożenia (wiązania do zbrojenia) marek przed wylaniem mieszanki betonowej w deskowaniu. Związane są z tym znaczne utrudnienia organizacyjne podczas wykonywania szalowania konstrukcji, wymaga to również dokładnego zaprojektowania położenia marek na etapie sporządzania dokumentacji technicznej budynku.Ze względów wytrzymałościowych ten sposób osadzania marek zapewnia najlepszą skuteczność zakotwienia marek stalowych.Marki mocowane metodą "na sucho" oraz mocowane systemem zakotwień dyblowych mogą być montowane do ścian murowanych z cegły pełnej lub do betonowych (żelbetowych) elementów konstrukcji budynku.Marki mogą stanowić element kotwiący elewacyjnych okładzin kamiennych mocowanych na ruszcie lub mocowanych metodą “na sucho” . W elewacjach montowanych na ruszcie marki stalowe mogą spełniać role zamocowania szyn rusztu do elementów konstrukcji budynku (np. wieńców stropów żelbetowych). Szyny rusztu spawa się bezpośrednio do wstępnie zamocowanych marek montowanych najczęściej za pomocą kołków rozprężnych. Rozstaw otworów, ilość łączników do mocowania oraz długość, rodzaj i grubość spoiny spawanej łączącej szynę rusztu z blachą marki należy wykonywać zgodnie z zaleceniami projektanta oraz producenta łączników dyblowych.W elewacjach montowanych metodą “na sucho” marki stalowe stosuje się najczęściej w tych fragmentach elewacji, gdzie nie jest możliwe stosowanie klasycznych metod mocowania płyt ze względu na duże zagęszczenie kotwienia, małą odległość od naroży podłoża konstrukcyjnego elewacji lub zbyt małej grubości warstwy konstrukcyjnej ścian (ściany żelbetowe). Przygotowane w warsztatach marki stalowe mocuje się najczęściej przed ułożeniem warstwy termoizolacji w miejscach mocowania płyt kamiennych. Elementy kotwiące do podłoża marek stalowych mocowanych analogicznie do zakotwień płaskownikowych powinny mieć rozstaw minimum 10 cm, natomiast odległość od narożnika podłoża od osi gniazda zakotwienia marki nie może być mniejsza od 8 cm (wymagania dla ścian żelbetowych). W przypadku mocowań marki łącznikami dyblowymi należy przestrzegać zaleceń producenta łączników.Po ułożeniu ocieplenia wycina się fragmenty płyt termoizolacyjnych w miejscach mocowania marek i spawa kotwie do montażu płyt, a następnie uzupełnia się pozostałe ubytki termoizolacji. Zasady montażu płyt kamiennych mocowanych na markach są analogiczne do techniki montażu płyt mocowanych metodą “na sucho”. Należy tak mocować marki, aby zapewniać łatwy dostęp podczas spawania kotew (pochylenie elektrody w stosunku do osi spoiny powinno wynosić 30o-60o). Kotwie łączy się z markami najczęściej za pomocą spoin pachwinowych. Podczas spawania kotwi do marek należy unikać krzyżowania się spoin. Grubość spoin zależy od grubości łączonych elementów, przy czym nie powinna ona być mniejsza niż 2,5 mm, a długość pojedynczej spoiny powinna wynosić co najmniej 25 mm . Z minimalnej długości spoiny nośnej wynika minimalna wysokość płaskownika kotwi mocowanej na marce, wynosząca co najmniej 25 mm, stosowanie mniejszej wysokości płaskownika jest możliwe przy zastosowaniu nakładek przedłużających długość spoiny . Przykłady rozwiązań spawania zakotwień do marek stalowych pokazano na .Zastosowanie okładzin mocowanych na markach stalowych Okładziny kamienne mocowane na markach stalowych występują praktycznie w każdej większej elewacji szczególnie w przypadkach okładzin budynków o skomplikowanym układzie architektonicznym. Są one stosowane do mocowania okładzin kamiennych w na filarkach międzyokiennych, słupach o małym przekroju poprzecznym warstwy konstrukcyjnej, do mocowania okładzin ościeży (otworów okiennych i drzwiowych) oraz stref narożnych elewacji (por. rys. 4). Ze względu na dużą nośność zamocowania, szczególnie przy stosowaniu zakotwień dyblowych pojedyncze marki stalowe mogą stanowić podłoże dla kilku kotew jednocześnie (por. rys. 5). Zastosowanie łączników klejonych (kotwi aktywnych), które mają mniejsze wymagania dotyczące podłoża w porównaniu z gniazdami zakotwień płaskownikowych zakotwień stalowych pozwala na stosowane marek w ścianach o mniejszej grubości w porównaniu z wymaganymi parametrami podłoża dla montażu płyt metodą “na sucho”. Marki stalowe są często stosowane w przypadku mocowania okładzin kamiennych po obu stronach ścian stanowiących podłoże dla okładziny. W takich przypadkach ze względów architektonicznych spoiny płyt a co za tym idzie gniazda kotwienia płyt często pokrywają się z obu stron okładziny (współosiowe gniazda zakotwień tworzą otwory “na wylot” w ścianie nośnej). W takich przypadkach zakotwienie metodą montażu na sucho może okazać się nieskuteczne, dlatego w celu “mijania się” mocowań płyt stosuje się tylko z jednej ze stron okładziny montaż na markach. Przykład rozwiązania mocowania okładzin filarków międzyokiennych na markach stalowych z częściowym mocowaniem płyt metodą “na sucho”.Ze względu na dużą koncentrację naprężeń w podłożu marek oraz duże obciążenie pojedynczej marki (stosowanie kilku kotew na jednej marce) zaleca się stosowanie tego typu zakotwień w oparciu o analizę wytrzymałościową marek i podłoża. Marki stalowe do montażu elewacji z kamienia naturalnego są produkowane przez wyspecjalizowanych producentów . Mogą być również produkowane warsztatowo w oparciu o odpowiednią dokumentację techniczną.