Od lat głowiono się dlaczego marmurowa fasada jednego z najbardziej znanych zabytków światowej architektury, wymaga regularnego czyszczenia. W końcu po przeprowadzeniu szeregu badań naukowcy z USA i Indii odkryli, że kamiennej budowli szkodzą cząstki węgla oraz kurz.

Proces brązowienia białych marmurów pokrywających elewację mauzoleum wzniesionego przez Szahdżahana, obserwuje się od lat 70 tych ubiegłego wieku. Już od dawna podejrzewano, że winne jest zanieczyszczenie powietrza, jednak dotychczas nie przeprowadzono kompleksowych badań. W związku z tym prowadzone były ciągłe prace mające na celu utrzymanie bieli kamiennej „Świątyni miłości”.

Dopiero gdy Amerykanie wyłożyli fundusze na dokładną analizę odkryto dlaczego marmur pokrywający fasadę Tadż Mahal wciąż brązowieje. Przez rok naukowcy zbierali próbki powietrza z okolicznych terenów. Następnie na samej budowli umieszczono niewielkie kawałki czystego marmuru i po dwóch miesiącach poddano je analizie za pomocą mikroskopu elektronowego. Zarówno w filtrach powietrza oraz na powierzchni próbek kamienia znaleziono kurz, węgiel drzewny i sadzę. Pierwszy z nich pochodzi albo z okolicznych pól i dróg, lub też przybył z dużej odległości, natomiast cząstki drugiego powstały z wielu lokalnych źródeł, od spalania paliwa, poprzez gotowanie i po produkcję cegieł.

To mieszanina kurzu, węgla drzewnego i sadzy przyczynia się do zmiany koloru marmurowej powierzchni elewacji słynnej świątyni. Amerykańscy i Indyjscy specjaliści mają nadzieję, że odkrycie źródła pochodzenia zanieczyszczeń pozwoli chronić Tadż Mahal i przyczyni się do poprawy zdrowia mieszkańców okolicznych terenów.